Λιπάσματα φυτών: Κατηγορίες και όσα πρέπει να γνωρίζετε
Τα φυτά, για ν’ αναπτυχθούν σωστά και να μας δώσουν τους πολύτιμους καρπούς τους, χρειάζονται τη σωστή φροντίδα.
Τα κατάλληλα λιπάσματα, μπορούν να ενισχύσουν σημαντικά τα φυτά και την καλλιέργειά σας παρέχοντάς την απαραίτητη θρέψη.
Γνωρίζετε όμως πώς να επιλέγετε λίπασμα και τι πρέπει να προσέχετε αλλά και ν’ αποφεύγετε ώστε να’ χετε τα επιθυμητά αποτελέσματα;
Σ’ αυτό το άρθρο, θα δείτε τους διαφορετικούς τύπους λιπασμάτων, θα μάθετε πώς να καταλαβαίνετε τι θρεπτικά συστατικά περιέχουν και θα ανακαλύψετε πολύτιμες συμβουλές για σωστότερη λίπανση.
Τι είναι τα λιπάσματα
Προτού περάσουμε σε αναλυτικές πληροφορίες σχετικά με τα λιπάσματα φυτών, πάμε να δώσουμε έναν ακριβή ορισμό.
Λίπασμα λοιπόν, είναι οποιαδήποτε φυσική ή τεχνητή ουσία, η οποία βοηθάει στην ανάπτυξη των φυτών και βελτιώνει την παραγωγικότητά τους. Πώς ακριβώς γίνεται αυτό; Τα λιπάσματα περιέχουν θρεπτικά συστατικά τα οποία είναι σημαντικά για τα φυτά.
Τα φυτά με τη σειρά τους, απορροφούν τα θρεπτικά αυτά συστατικά μέσω του εδάφους. Βέβαια, υπάρχουν και τα διαφυλλικά λιπάσματα τα οποία ψεκάζουμε στα φύλλα των φυτών μας.
Τύποι λιπασμάτων
Τα λιπάσματα χωρίζονται κυρίως σε οργανικά και χημικά. Οι δύο αυτές κατηγορίες έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά.
Ας τις δούμε λοιπόν αναλυτικά, ώστε ν’ ανακαλύψετε τις διαφορές τους.
Οργανικά λιπάσματα
Τα οργανικά λιπάσματα ή αλλιώς βιολογικά, όπως είναι η κοπριά και το κομπόστ, προέρχονται από ζωικά και φυτικά απόβλητα. Είναι φιλικά προς το περιβάλλον και χρησιμοποιούνται κυρίως για μακροχρόνια λίπανση.
Ένα βασικό όφελος που σας προσφέρουν, είναι ότι ενισχύουν την ικανότητα συγκράτησης νερού και θρεπτικών συστατικών του εδάφους σας. Ένα ακόμη πλεονέκτημα, είναι ότι μπορούν να παρασκευαστούν με πλήρως φυσικά υλικά. Μπορείτε δηλαδή να φτιάξετε το δικό σας κομπόστ.
Τα βιολογικά, οργανικά λιπάσματα όμως έχουν κάποια μειονεκτήματα σε σχέση με τα χημικά. Όπως για παράδειγμα, ότι δρουν πιο αργά και ότι πολλές φορές περιέχουν λιγότερες θρεπτικές ουσίες.
Χημικά λιπάσματα
Τα χημικά λιπάσματα ή αλλιώς συνθετικά, δημιουργούνται από χημικά συστατικά που έχουν συγκεκριμένες θρεπτικές ουσίες. Ένα βασικό τους πλεονέκτημα σε σχέση με τα οργανικά, είναι ότι δρουν γρηγορότερα. Μπορούν επίσης να δώσουν στα φυτά σας την ακριβή αναλογία θρεπτικών συστατικών που χρειάζονται.
Όπως όμως και τα οργανικά, έτσι και τα χημικά λιπάσματα φυτών, έχουν κι αυτά τα μειονεκτήματά τους. Για παράδειγμα, δεν ενισχύουν καθόλου το έδαφος και τη δομή του και δε στηρίζουν μακροχρόνια την υγεία του. Υπάρχει επίσης ο κίνδυνος συσσώρευσης χημικών ουσιών αλλά και υπερβολικής λίπανσης, η οποία βλάπτει τα φυτά σας.
Συστατικά λιπασμάτων
Όπως κι εμείς οι άνθρωποι χρειαζόμαστε συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά για να μείνουμε υγιείς και ν’ αναπτυχθούμε σωστά, έτσι και τα φυτά μας.
Τα βασικά θρεπτικά συστατικά που θα βρείτε σ’ ένα λίπασμα είναι τρία:
- Άζωτο (N)
- Φώσφορος (P)
- Κάλιο (K)
Ίσως έχετε δει κάποιους αριθμούς πάνω στις συσκευασίες των λιπασμάτων. Αυτοί οι αριθμοί δείχνουν την περιεκτικότητα του κάθε συστατικού στο λίπασμα (σε ποσοστό).
Ο πρώτος αριθμός αναφέρεται στην περιεκτικότητα αζώτου, ο δεύτερος στην περιεκτικότητα φωσφόρου και ο τρίτος στο κάλιο.
Για παράδειγμα, ας δούμε τι περιέχει το λίπασμα 15-15-15.
- 15% Άζωτο
- 15% Φώσφορος
- 15% Κάλιο
Αν έχουμε λοιπόν ένα κιλό λιπάσματος, δηλαδή 1000 γραμμάρια, τότε τα παραπάνω βασικά στοιχεία περιέχονται σε ποσοστό 15%. Άρα, 150 γραμμάρια το καθένα.
Πέρα από τα τρία αυτά βασικά στοιχεία, υπάρχουν κι άλλα, όπως θείο, μαγνήσιο, ασβέστιο, σίδηρος, ψευδάργυρος, χαλκός, μαγγάνιο, βόριο, μολυβδαίνιο και χλώριο.
Ανάλογα με την περιεκτικότητα τους στα τρία βασικά συστατικά, τα λιπάσματα χωρίζονται σε αζωτούχα, φωσφορούχα και καλιούχα.
Αζωτούχα λιπάσματα
Ο ρόλος τους αζώτου στα φυτά σας, είναι σημαντικός σ’ όλα τα στάδια ζωής τους. Το άζωτο στα φυτά, είναι υπεύθυνο για τη γρήγορη και υγιή ανάπτυξή τους και την ενίσχυση της καρποφορίας τους.
Κάποια από τα βασικότερα αζωτούχα λιπάσματα της αγοράς είναι η ουρία (46-0-0), η νιτρική αμμωνία (34-0-0) και η θειική αμμωνία (21-0-0).
Φωσφορικά λιπάσματα
Ο φώσφορος δυναμώνει τις ρίζες των φυτών σας και ενισχύει την ποιότητα των καρπών και των σπόρων τους. Ο φώσφορος στα φυτά, βοηθά επίσης στην υγιή ανάπτυξη των ανθέων και στην πρωίμιση της παραγωγής.
Κάποια βασικά φωσφορικά λιπάσματα που κυκλοφορούν είναι το απλό υπερφωσφορικό (0-20-0), το τριπλό υπερφωσφορικό (0-46-0) και η φωσφορική αμμωνία (16-20-0).
Καλιούχα λιπάσματα
Το κάλιο προσφέρει πολλά οφέλη στα φυτά σας. Κάποια απ’ τα σημαντικότερα είναι ότι ενισχύει την αντοχή τους στην ξηρασία και την ανάπτυξη των ριζών τους.
Το κάλιο στα φυτά, βοηθάει επίσης στη διαδικασία της φωτοσύνθεσης, ενεργοποιεί απαραίτητα ένζυμα και βελτιώνει τους καρπούς τους.
Κάποια απ’ τα πιο καθιερωμένα καλιούχα λιπάσματα, είναι το θειικό κάλιο (0-0-50) και το χλωριούχο κάλιο (0-0-60).
Μορφές λιπασμάτων
Τα λιπάσματα φυτών μπορούν να έχουν υγρή μορφή, ή στερεή μορφή στην οποία ανήκουν τα κοκκώδη και τα κρυσταλλικά.
- Υγρά λιπάσματα: Τα υγρά λιπάσματα είναι υδατοδιαλυτά, διαλύονται δηλαδή στο νερό και η λίπανση συνήθως γίνεται όπως και το πότισμα, μέσω του αρδευτικού συστήματος. Απορροφούνται επίσης άμεσα απ΄τα φυτά σας, παρέχοντάς τους γρήγορα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.
- Κοκκώδη λιπάσματα: Τα λιπάσματα αυτά έχουν μορφή κόκκων και τα εφαρμόζουμε πάνω στο έδαφος όπου απορροφώνται με το πότισμα. Ένα βασικό τους πλεονέκτημα είναι ότι τα οφέλη τους διαρκούν περισσότερο καθώς η απορρόφησή τους γίνεται σταδιακά από τα φυτά.
- Κρυσταλλικά λιπάσματα: Τα κρυσταλλικά, είναι υδατοδιαλυτά λιπάσματα σε μορφή σκόνης. Απορροφώνται από τα φυτά σας κατά το πότισμα και ένα βασικό τους πλεονέκτημα, είναι η μεγάλη διάρκεια ζωής τους.
Πότε ρίχνουμε λίπασμα
Για όλα υπάρχει η κατάλληλη στιγμή, έτσι και για τη λίπανση.
Η λίπανση πρέπει να γίνεται την περίοδο ανάπτυξης κάθε φυτού ώστε ν’ αναπτυχθεί σωστά. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις που θα πρέπει ν’ αποφεύγετε να ρίχνετε λίπασμα στα φυτά σας.
Αν έχετε κάνει μεταφύτευση σε κάποιο φυτό σας, δεν πρέπει να ρίξετε λίπασμα. Περιμένετε μέχρι το φυτό αυτό να προσαρμοστεί, η περίοδος προσαρμογής διαφέρει από φυτό σε φυτό.
Να αποφεύγετε επίσης να ρίχνετε λίπασμα σε φυτά, που είναι απότιστα ή έχουν αρρωστήσει από κάποια ασθένεια και όταν έχει πολλή ζέστη ή πολύ χαμηλή θερμοκρασία.
Υπερβολικό λίπασμα στα φυτά
Η γνωστή σε όλους μας ρύση “Μέτρον άριστον” ισχύει και στη λίπανση. Οι υπερβολικές ποσότητες θρεπτικών στοιχείων, μπορούν να βλάψουν τα φυτά σας και να επιβραδύνουν την ανάπτυξή τους.
Ίσως τώρα να σκέφτεστε <<πώς ξέρω αν έβαλα πολύ λίπασμα;>>, υπάρχουν όμως κάποια συγκεκριμένα σημάδια.
Το υπερβολικό λίπασμα στα φυτά μπορεί να προκαλέσει κιτρίνισμα, “κάψιμο” και πτώση στα φύλλα, όπως επίσης και σάπισμα των ριζών τους. Σε περίπτωση που εντοπίσετε κάποια από αυτά τα σημάδια στα φυτά σας τότε ίσως τα “ταΐζετε” υπερβολικά.
Για αυτό το λόγο είναι σημαντικό να ελέγχετε πάντα τις πληροφορίες στα λιπάσματα που αγοράζετε, ώστε να παρέχετε στα φυτά σας, τις σωστές αναλογίες θρεπτικών συστατικών.
Δώστε σωστή θρέψη στα φυτά σας επιλέγοντας το κατάλληλο λίπασμα για μια αποτελεσματική και καρποφόρα καλλιέργεια.
Thanks so much for the information it will help me so much on my olive trees.
Θα χαρούμε να σας εξυπηρετήσουμε και τηλεφωνικά στις όποιες απορίες σας!